NUŻYCA PSÓW (Demodecosis)

Często występująca przewlekła choroba spotykana u psów w każdym wieku, charakteryzująca się zmianami na skórze w postaci wykwitów oraz wyłysień.

PRZYCZYNA CHOROBY:

Przyczyną choroby jest pajęczak, nużeniec psi- Demodex canis, stale bytujący w mieszkach włosowych oraz gruczołach łojowych, pasożytujący w okresie całego cyklu. W praktyce wszystkie psy są zarażone nużeńcami. Przeniesienie inwazji następuje przez bezpośredni kontakt szczeniąt z matką w pierwszych dniach życia. Stawonogi przechodzą z mieszków włosowych skóry suk do skóry pyska i/lub brody i lusterka nosowego oraz łap szczeniąt w okresie ssania. Objawy chorobowe pojawiają się jedynie u części zwierząt po zadziałaniu czynników usposabiających, do których m.in. można zaliczyć: osłabienie organizmu wynikające ze zmiany uzębienia, zmiany karmy, porodu, laktacji, złego żywienia oraz brak pielęgnacji skóry lub jej zbyt troskliwe pielęgnowanie.

KLINICZNY OBRAZ CHOROBY:

Wyróżnia się trzy rodzaje nużycy:
1.    miejscowa- jedna bądź wiele łysinek łysinek o przerzedzonych obrzeżach, rumieniowo- łuskowych, świąd zmienny, ewolucja łagodna, spontaniczna remisja w 90%, porastanie włosa do 30 dni, rzadkie nawroty, typowy wiek: od 3 do 6 miesięcy. Umiejscowienie: pysk, strefa wokół oczu, okołowargowa, łapy przednie, rzadko: tułów i łapy tylne.
2.    uogólniona- forma pierwsza: początek w okresie młodzieńczym (3-12 miesiąc), pogorszenie zmian miejscowych 10%, forma druga: początek u dorosłych, pojawienie się w skutek spadku odporności, cecha typowa to liczne, zlewające się zmiany na łapach tułowiu i głowie.
3.    przewlekła- może być stanem odizolowanym lub następstwem wyleczonej, ze zmian na ciele, nużycy uogólnionej, występują wyłysienia, rumień łuski.


PRZEBIEG CHOROBY:

Nużyca miejscowa często przebiega bezobjawowo. Zmiany w postaci drobnych wykwitów i niewielkich wyłysień, ze złuszczającym się naskórkiem pojawiają się na głowie, głównie okolicy nosa i na łukach nadoczodołowych. Wraz z postępem choroby zmiany powiększają się obejmując szyję, a następnie tułów. Zwykle zmianom nie towarzyszy świąd (postać miejscowa- łuszcząca).
W późniejszym okresie choroby w wyniku infekcji bakteryjnych pojawiają się na skórze liczne krosty, skóra staje się obrzękła, gorąca, a następnie grubieje i ulega pofałdowaniu. W skrajnych przypadkach stwierdza się ropowicę tkanki podskórnej.

ROZPOZNANIE:

Konieczne jest znalezienie w zeskrobanie z granicy miejsc zdrowych i chorobowo zmienionych lub w zawartości krost drobnych, cygarowatego kształtu dorosłych nużeńców lub ich form rozwojowych.

Nużeniec psi (Demodex canis)

LECZENIE:

Należy zapewnić zwierzęciu optymalne warunki utrzymania i prawidłowe żywienie. Podejmując leczenie należy uwzględnić możliwość samowyleczenia jak też czynniki negatywnie wpływające na efekt terapii typu: zaawansowanie procesu chorobowego, różna skuteczność leków, ich toksyczność, działania uboczne, wysoki koszt i długotrwałość leczenia, brak 100% gwarancji skuteczności leczenia.
Stosuje się preparaty przeciwpasożytnicze w postaci płynów do wylania na skórę oraz antybiotykoterapię. Dodatkowo można zastosować strzyżenie psa, potem kąpiel oczyszczającą w szamponie leczniczym.

NUŻYCA KOTÓW

Chorobę wywołuje Demodex cati (nużeniec koci): ma on wąskie długie ciało, owalne jaja i pasożytuje w mieszkach włosowych. Choroba napotykana jest rzadko, zmiany zbliżone są do nużycy miejscowej u psów: lokalizacja na pysku, głowie i szyi, plackowate wyłysienia rumieniowo- łuskowe. Rumieniowo- woszczynowe zapalenie uszu, świąd zmienny. Choroba samoistnie leczy się, rzadko się uogólnia, za wyjątkiem współwystępowania innej choroby (cukrzyca, nadczynnośc kory nadnerczy, zakażenia FeLV, FIV, Toczeń…)