Zapalenie pęcherza moczowego u psów i kotów
ZAPALENIE PĘCHERZA MOCZOWEGO U PSÓW I KOTÓW
Zapalenie pęcherza moczowego u psów i kotów najczęściej ma pochodzenie bakteryjne, rzadziej spotkać się można z zapaleniem grzybiczym lub pasożytniczym.
Organizm wytworzył liczne mechanizmy zabezpieczające przed przedostawaniem się drobnoustrojów do pęcherza moczowego, jednak w pewnych okolicznościach mechanizmy te zawodzą i dochodzi do stanów zapalnych tego narządu.
Mechanizmy zabezpieczające
-
Częste, jednokierunkowe wydalanie moczu
-
Bariery ochronne błony śluzowej
-
Przeciwbakteryjne właściwości moczu
Przyczyny:
-
Bakterie
-
u psów bakteryjne zapalenie pęcherza moczowego jest jedną z najczęściej występujących chorób dolnych dróg moczowych. Z najczęściej stwierdzanych w badaniu bakteriologicznym bakterii wymienić należy E. coli (40-50% przypadków), gronkowce, paciorkowce, Proteus i Enterobacter.
-
U kotów poniżej 10 roku życia bakteryjne zapalenie pęcherza stwierdza się rzadko, zdecydowanie częściej występuje u kotów powyżej 10 roku życia, u których związane jest najczęściej z niewydolnościa nerek.
-
-
Grzyby - najczęściej stanowią wyłącznie zanieczyszczenie próbki w czasie pobierania. Możliwe jest zakażenie grzybicze u psów długotrwale leczonych antybiotykami, przy osłabieniu odporności lub przy grzybicach wielonarządowych.
-
Pasożyty - sporadycznie w moczu można znaleźć jaja pasożytów Dioctophyma renale (pasożyt nerek) lub niecienie z rodz. Capillaria.
Czynniki predysponujące:
-
przesiadywanie na zimnym podłożu
-
kamice pęcherza moczowego
-
nowotwory pęcherza moczowego
-
nietrzymanie moczu
-
choroby prostaty
-
zaburzenia hormonalne (np. nadczynność kory nadnerczy, cukrzyca, nadczynność tarczycy)
-
spadek odporności
-
zapalenia pochwy i macicy
-
zapalenie nerek
-
jatrogenne zapalenie pęcherza moczowego - np. w czasie cewnikowania, czy polekowe (np. po leku przeciwnowotworowym - cyklofosfamidzie)
Fot. 1 - Nowotwór pęcherza moczowego
- jedna z możliwych przyczyn stanów zapalnych
Objawy:
-
krwiomocz
-
bolesność przy oddawaniu moczu
-
częste oddawanie moczu
-
choroba może przebiegać bezobjawowo (zwłaszcza przy grzybiczym lub pasożytniczym zapaleniu pęcherza)
-
Rozpoznanie:
-
badanie kliniczne - może nie wykazać nieprawidłowości
-
badanie moczu - badania biochemiczne, ciężar właściwy, badanie bakteriologiczne i badanie osadu moczu
-
badania krwi - w przypadku podejrzenia choroby ogólnoustrojowej
-
Rtg, Usg - są bardzo ważne w ustaleniu pierwotnej przyczyny zapalenia pęcherza moczowego
Fot. 1 - Pobrany do badania krwisty mocz
Fot. 2 - Badanie osadu moczu
Uwaga! Do badania bakteriologicznego mocz należy pobrać przez cystocentezę (nakłucie pęcherza moczowego)
Postępowanie:
Podstawą leczenia jest zwalczanie drobnoustrojów (antybiotyki, leki przeciwgrzybicze, leki przeciwpasożytnicze) oraz leczenie choroby podstawowe (jeżeli taka występuje).
Przy zapaleniu bakteryjnym terapia antybiotykowa powinna trwać przynajmniej 2 tygodnie! Około 4-7 dni po rozpoczęciu leczenia należy wykonać kontrolne badanie moczu. Jeżeli dojdzie do nawrotu choroby, leczenie bezwzględnie powinno być poprzedzone badaniem bakteriologicznym moczu i powinno trwać minimum miesiąc. Kontrolne badanie bakteriologiczne moczu wykonuje się po 3-5 dniach od rozpoczęcia terapii i następnie kilka dni po zakończeniu podawania leków.
Uwaga! Leki przeciwbakteryjne (zwłaszcza w przypadku nawracających zapaleniach pęcherza) powinny być dobierane na podstawie antybiogramu (wrażliwość bakterii na dany lek).